Mijn jongste rent zich de benen uit het lijf om mij van sapjes, kusjes en tekeningen te voorzien terwijl mijn oudste zich al twee dagen niet laat zien aan mijn griepbed. Nu de ergste koorts wat aan het zakken is vraag ik mijn man om haar naar boven te sturen. Gereserveerd staat ze aan het voeteneinde. Als ik mijn hand uitsteek komt ze aarzelend dichterbij en gaat op de rand van het bed zitten. ‘Ik moest komen. Wat is er?’ vraagt ze nurks. Want Rosa houdt niet van zieke mensen. “Gewoon, ik wou je even zien, ik had je al zolang niet meer gezien, dat is alles.” ‘Oh?’ klinkt het verbaasd en langzaam ontdooit ze een beetje. Zodra ze de kans schoon ziet maakt ze zich uit de voeten maar het lijntje is weer gelegd en daar was het me om te doen.
De dagen erna verandert er weinig in dit patroon, Estelle komt regelmatig verslag doen en informeren of ik nog ‘wensen’ heb en Rosa komt alleen wanneer ze gestuurd wordt. De tijd dat we kinderen kregen als levensverzekering hebben we ver achter ons gelaten maar daar in dat bed vroeg ik me plotseling af of je eigenlijk iets mag terugverwachten van je kinderen?
Alsof ze mijn gedachten wil illustreren hoor ik door het open raam mijn buurvrouw uit haar slof schieten “Ik werk me hier de hele dag uit de naad voor jou en jij bent nog te beroerd om even de tafel dekken voor mij.” Als je samen in één huis leeft is het natuurlijk alleszins redelijk om de taken te verdelen, maar moet dat nou door de ander een schuldgevoel aan te praten? Dat soort emotionele chantage lijkt me niet houdbaar op de lange termijn. Bovendien krijg je dan later van die taferelen waarin zo’n moeder – oud, krakkemikkig en der dagen zat – zit te turven hoe vaak en hoe lang haar kroost haar komt bezoeken. En hoe vaak ze ook langskomen, het is nooit genoeg want de rente op die oude schulden is zo hoog opgelopen dat ze nooit meer af te lossen zijn.
Dat voorland is me een schrikbeeld. Zo’n moeder wil ik later niet zijn. Dat betekent dat ik moet zien te zorgen dat de balans in evenwicht blijft. Zodat ik niet het gevoel krijg dat ze het later nog goed moeten maken. Maar vanaf welke leeftijd kun je dan iets terugverwachten van je kinderen? Van een baby kun je weinig inlevingsvermogen vragen. En hoe meet je eigenlijk of het ‘return on investment’ in verhouding is? Dat lijkt al meteen een fout uitgangspunt omdat in de basis de verhouding tussen ouder en kind scheef is. Ze hebben er niet eens om gevraagd om in mijn leven te komen (geloofsovertuigingen daargelaten). Ik heb het geheel vrijwillig op mijn hals gehaald een gezin te stichten.
Na vier dagen griep wiebel ik ’s ochtends voor het eerst weer naar beneden zodat mijn man kan uitslapen en een beetje bijkomen van het eenzaam trekken van de kar. Als ik bij het dekken van de ontbijttafel Rosa vraag mee te helpen stuit ik op een verontwaardigd ‘waarom?’ Door mijn hoofd schiet “Ja hallo, alsof jij zoveel voor me gedaan hebt toen ik doodziek op bed lag, laat je handen maar even wapperen hoor”, maar tot mijn verbazing antwoord ik ‘omdat jij ook wil ontbijten neem ik aan?’ Zonder gemor dekt ze de tafel en ik begrijp dat mijn denkexcercitie in bed zijn vruchten reeds afwerpt. De truuk is om geen lijstjes bij te houden volgens het schuld en boete systeem maar om het hier en nu samen te rooien. En elke dag beginnen met een schone lei.
Ja…
…maar daar in dat bed vroeg ik me plotseling af of je eigenlijk iets mag terugverwachten van je kinderen?
Dat mag vast niet maar iedereen doet het natuurlijk. En met een beetje inzicht en geluk komt er veel terug. Niet de voor de hand liggende dingen meteen, het zijn vaak reflecties op het eigen bestaan, het belang daarvan, of het relatieve belang. Kinderen modelleer je, of je het wilt of niet: ze kopieeren je gedrag, ze echoen je zinnen, je verwijten. Ze zijn niet zomaar een spiegel: jij vormt de spiegel. En krijg daarmee jezelf terug, niet in het minst je slechte eigenschappen. Een van de ‘slechte’ eigenschappen van elk mens is de roep om aandacht; kinderen moeten verlichting brengen: organische aandacht. Maar zo werkt het niet als je ze niet drilt en schept naar je evenbeeld.
Dus hoe dan ook ook zul je het zelf moeten redden. Alleen. Met je ‘partner’ (wat een rotwoord).
Uiteindelijk gaat het allemaal -en altijd- om balans. Een beetje dit, een beetje dat, constant bijstellen, nooit ophouden met communiceren, de communicerende vaten in balans proberen te brengen. Meer kan je je niet doen. Al het andere gaat buiten jou om.
Er is geen truc. Alles werkt even, niets werkt altijd. ‘Elke dag beginnen met een schone lei’, zoals je zelf schrijft. Dat is het, niet meer, niet minder. En daar ligt de schoonheid.
Ik vind dat mooi zoals jij over je kinderen en jezelf nadenkt en naar binnen kijkt. Volgens mij doe jij dat ook als je niet de griep hebt. Ik vind dat ook wel een goede houding: elke dag met een schone lei beginnen en het samen zien te rooien. Zonder lijstjes en punten aan inkomsten en debet-kant.Ik hoop dat je weer opgeknapt bent trouwens.
Hartelijke groet, Coby
Ik las ooit ‘hoe ouder je wordt, hoe meer je afleert’. Soms jammer, soms noodzakelijk. Nette buurvrouw trouwens. Mijn Zuilens buuf zei het in iets andere bewoordingen ☺
dag Thera, een grote smile voor jou, hoe was je dag vandaag?
dag Alib, dankjewel voor je wonderschone reactie, ik kan me helemaal in je woorden vinden.
dag Coby, wat een fijn compliment, dank!
dag Daan, wat is het dat we moeten afleren in jouw ogen?
Dag Metamama,
Allereerst: Wat heb je dit heerlijk, makkelijk leesbaar opgeschreven! Complimenten voor jou!
Kijk, in feite vraagt niemand er om, om geboren te worden.
Maar, om onze kinderen – die we dan hebben gekregen – te proberen op te voeden tot zelfstandig functionerende mensen, is het noodzaak dat ze toch een besef en bewustzijn meekrijgen om de verantwoording te kunnen dragen uiteindelijk, voor hun eigen leven.
En daar hoort volgens mij dan ook bij, om af en toe een klein stukje zorg over te nemen in tijden van ziekte, van een ouder.
Ik vind dat een kind, best in tijden van ziekte van een ouder, een steentje mag bijdragen in de zorg voor het huishouden en voor de zieke ouder. Het hangt wel van de leeftijd af van het kind natuurlijk.
En van de ziekte.
Alles naar draagkracht.
Een boodschapje doen. De tafel dekken.
Met vader voor het eten zorgen. Ik noem maar wat voorbeelden.
Ik heb diep respect voor de manier, hoe jij het aanpakt!
Weloverwogen, je denkt na.
Veel beterschap nog, voorzover!
Lieve Groet.
Janneke: Je leert af om spontaan te reageren bijvoorbeeld. Of om voor je beurt te spreken. Om te vragen om nog een snoepje. Grenzen zijn belangrijk, maar op heel normaal gedrag wordt al snel het stempel fout gedrukt. Kindergedrag noem ik wippen op een stoel, vragen om twee snoepjes, ruzieen om jouw donald duck, et cetera. Hoe met dat gedrag om te gaan is een tweede, maar ik geloof dat ik nog boos kan worden om de zin: kinderen die vragen worden overgeslagen. Vraag! En veel! Groet, Daan